Đối với y học cổ truyền phương Đông, bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y là một kỹ thuật đòi hỏi sự tinh thông, kinh nghiệm lâu năm và khả năng cảm nhận đặc biệt của người thầy thuốc về những biến đổi vi diệu bên trong cơ thể. Tại Việt Nam, những bậc danh y như Thầy thuốc Nhân dân – GS.TS.BSCKII Nguyễn Hồng Siêm, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Hà Nội, đã khẳng định uy tín và mang lại niềm tin cho đông đảo bệnh nhân tại phòng khám Phúc Hồng Đường nhờ chuyên môn cao trong nghệ thuật bắt mạch.
Bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y là gì?
Bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y là một trong tứ chẩn (vọng, văn, vấn, thiết) của Đông y được lưu truyền từ ngàn đời. Thông qua mạch lý, thầy thuốc cảm nhận tình trạng tạng phủ, khí huyết, âm dương và nguyên khí của bệnh nhân.
Người thầy thuốc thường sử dụng ba ngón tay (trỏ, giữa và áp út) để đặt lên các vị trí mạch ở cổ tay, phản ánh sức khỏe của từng cơ quan:
- Tay trái: tim, gan, thận âm.
- Tay phải: phổi, tỳ, thận dương.
Dựa vào sự biến đổi như tần số, độ mạnh yếu, trầm phù hay hoạt sáp, thầy thuốc sẽ đưa ra nhận định về tình trạng sức khỏe.
Đặc điểm nổi bật của bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y
Bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y là phương pháp phổ biến trong y học cổ truyền hiện nay mang đến hiệu quả cao khi dự đoán. Các đặc điểm nổi bật của kỹ thuật bắt mạch như sau:
Thực hiện chẩn đoán toàn diện
Khác y học hiện đại tập trung vào xét nghiệm máy móc thì bắt mạch chẩn đoán bệnh sẽ dựa vào sự quan sát toàn diện cơ thể. Ví dụ như khí sắc, mạch lý, cảm nhận tâm lý ở bệnh nhân để xác định ở biểu hiện bề ngoài và từ gốc rễ bên trong.
Phát hiện bệnh khi chưa xuất hiện triệu chứng rõ ràng
Điểm đặc biệt quan trọng của phương pháp bắt mạch chính là có thể phát hiện rối loạn trong cơ thể trước khi bệnh biểu hiện rõ. Nhờ phát hiện sớm để người bệnh có cơ hội phòng ngừa và điều chỉnh sức khỏe kịp thời.
Bắt mạch chẩn đoán bệnh phù hợp với thể trạng, cơ địa từng người
Bắt mạch còn có đặc điểm sẽ xác định thể bệnh theo ngũ hành, âm dương, hư thực, hàn nhiệt. Dựa vào đó để thầy thuốc sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp từng thể trạng riêng biệt của mỗi bệnh nhân.
Không xâm lấn, an toàn và tự nhiên
Phương pháp bắt mạch hoàn toàn không gây đau, không xâm lấn, có thể thực hiện nhiều lần mà không làm ảnh hưởng đến cơ thể.
Lưu ý khi áp dụng bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y
Mặc dù hiệu quả, nhưng bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y không thể thực hiện một cách tùy tiện mà cần đòi hỏi thực hiện bởi chuyên gia. Dưới đây là những lưu ý quan trọng trong quá trình áp dụng bắt mạch gồm:
Thầy thuốc phải có tay nghề cao
Người thực hiện bắt mạch cần có tay nghề cao bởi yếu tố này sẽ quyết định đến độ chính xác của chẩn đoán. Việc phân biệt hơn 28 loại mạch trong Đông y như mạch phù, mạch trầm, mạch hoạt,… đòi hỏi thầy thuốc có sự rèn luyện công phu, kinh nghiệm thực tế lâu năm, cảm nhận nhạy bén. Trong đó, danh y như GS.TS.BSCKII Nguyễn Hồng Siêm có đủ kiến thức lẫn trải nghiệm để chẩn đoán bệnh chính xác qua mạch lý.
Không bắt mạch ngay sau khi ăn, vận động mạnh, xúc động
Bệnh nhân vừa ăn no, vừa vận động mạnh, thức khuya hay có trạng thái cảm xúc bất ổn thì mạch đập sẽ bị thay đổi tạm thời làm sai lệch kết quả dự đoán bệnh. Do đó lúc này không bắt mạch ngay mà người bệnh nên nghỉ ngơi khoảng 30 phút – 1 tiếng trước khi thực hiện.
Bắt mạch phải kết hợp với phương pháp khác
Để đưa ra chẩn đoán bệnh chính xác, bắt mạch sẽ được thầy thuốc kết hợp với “vọng – văn – vấn”. Cụ thể thầy thuốc sẽ nhìn sắc mặt, nghe hơi thở, hỏi triệu chứng của bệnh nhân và bắt mạch để cho kết luận cuối cùng.
Phân biệt rõ giữa mạch sinh lý và mạch bệnh lý
Mỗi người có mạch lý riêng dựa theo độ tuổi, giới tính, thể trạng. Thầy thuốc giỏi cần biết phân biệt nhịp mạch bình thường và dấu hiệu bệnh lý để không có sự nhầm lẫn trong chẩn đoán.
GS.TS.BSCKII Nguyễn Hồng Siêm – Danh y trong nghệ thuật bắt mạch
Nhắc đến nghệ thuật bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y, không thể không nói tới Thầy thuốc Nhân dân – GS.TS.BSCKII Nguyễn Hồng Siêm, nguyên Chủ tịch Hội Đông y Hà Nội, Phó chủ tịch Hội Đông y Việt Nam. Với hơn 45 năm cống hiến, ông vừa là nhà nghiên cứu uyên thâm, vừa trực tiếp khám chữa cho hàng ngàn bệnh nhân tại phòng khám Phúc Hồng Đường.
Ông có khả năng phát hiện các bệnh lý phức tạp như rối loạn khí huyết, thần kinh, tiêu hóa, bệnh mạn tính nội tạng… Nhiều bệnh nhân đã phục hồi sức khỏe nhờ được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Với kiến thức uyên thâm, đôi bàn tay nhạy bén và tấm lòng nhân ái, GS Nguyễn Hồng Siêm phát hiện ra các bệnh lý phức tạp như rối loạn khí huyết, thần kinh, tiêu hóa, chứng bệnh nội tạng mạn tính. Nhiều bệnh nhân sau khi được bắt mạch và điều trị bằng Đông y tại Phúc Hồng Đường đã phục hồi sức khỏe ngoạn mục.
Bắt mạch chẩn đoán bệnh theo Đông y là một tinh hoa y học cổ truyền, không chỉ giúp phát hiện sớm bệnh mà còn điều trị từ gốc, nâng cao sức khỏe toàn diện. Nếu bạn quan tâm đến việc thăm khám và chăm sóc sức khỏe theo phương pháp Đông y, hãy đến với phòng khám Phúc Hồng Đường để được các thầy thuốc uy tín hỗ trợ.
