Trong Đông y, chẩn đoán bệnh dựa vào bốn phương pháp là vọng (nhìn), văn (nghe, ngửi), vấn (hỏi) và thiết (bắt mạch). Trong đó, vọng chẩn Đông y, đặc biệt là quan sát lưỡi, có vai trò quan trọng để nhận định tình trạng sức khỏe nội tạng cũng như toàn cơ thể. Lưỡi như tấm gương phản chiếu ngũ tạng, và một số dấu hiệu bất thường trên lưỡi thể hiện vấn đề sức khỏe theo quan điểm Đông y dưới đây.
Lưỡi bè, nhàu, không căng bóng thể hiện dương khí suy
Khi vọng chẩn Đông y lưỡi, một trong những dấu hiệu rõ ràng cho thấy dương khí trong cơ thể suy yếu chính là lưỡi bè, nhàu. Lưỡi bình thường sẽ mềm mại, hồng hào, đầy đặn với độ bóng nhất định. Khi lưỡi bè, nhăn nheo, thiếu sức sống thì dương khí – nguồn năng lượng nuôi dưỡng cơ thể – đang suy giảm.
Người có dấu hiệu này thường xuyên cảm thấy:
- Lạnh tay chân, sợ lạnh
- Bụng lạnh, ăn kém, dễ tiêu chảy, đi tiêu nát
- Mệt mỏi, uể oải, thiếu sức sống
Trong vọng chẩn Đông y, nếu dương khí suy kéo dài mà không được bổ trợ kịp thời, âm huyết cũng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vì vậy, việc điều trị cần kết hợp ôn dương, bổ khí, dưỡng âm toàn diện.
Hai bên rìa lưỡi tím sẫm là dấu hiệu can khí uất, huyết ứ
Quan sát lưỡi có rìa tím sẫm là biểu hiện can khí không thông, can khí uất kết. Trong vọng chẩn Đông y, đây là dấu hiệu cho thấy người bệnh dễ rơi vào tình trạng tâm trạng bức bối, hay cáu gắt, đau tức vùng hạ sườn, ăn uống kém, thậm chí dễ mắc các bệnh về túi mật như viêm nhiễm, sỏi mật.
Nếu để kéo dài, khí uất sẽ dẫn đến huyết ứ, máu lưu thông kém, gây tím tái và ảnh hưởng chức năng gan mật. Pháp trị thường dùng là sơ can lý khí, hành khí hoạt huyết, giải uất, kết hợp thuốc bổ gan mật, điều chỉnh tâm lý và tập luyện nhẹ nhàng.
Vọng chẩn lưỡi – Rãnh giữa lưỡi sâu, thận khí suy
Lưỡi có một khe rãnh giữa gọi là trung đới. Khi rãnh này sâu, rõ nét, theo vọng chẩn Đông y, đó là dấu hiệu của thận khí hư suy. Sức khỏe thận ảnh hưởng trực tiếp đến xương khớp, chức năng sinh dục – bài tiết, trí nhớ và sự minh mẫn.
Người thận khí suy thường có biểu hiện:
- Đau lưng mỏi gối, đứng lên ngồi xuống khó khăn
- Đi tiểu nhiều lần, đặc biệt về đêm
- Ù tai, trí nhớ giảm, mệt mỏi kéo dài
Điều trị thường chú trọng bổ thận, cố tinh, ôn bổ thận dương, dưỡng thận âm kết hợp luyện tập khí công, thái cực quyền.
Đầu lưỡi lõm, có khuyết là dấu hiệu tâm huyết hư, tâm âm kém
Trong vọng chẩn Đông y, đầu lưỡi phản ánh tình trạng của tim. Khi đầu lưỡi lõm, có khuyết, không hồng nhuận thì đó là dấu hiệu tâm huyết hư, tâm âm bất túc.
Người có tình trạng này thường gặp:
- Mất ngủ, ngủ không sâu giấc, dễ hồi hộp lo lắng
- Hay quên, trí nhớ kém
- Tim đập nhanh, đánh trống ngực
Pháp trị thường dùng: dưỡng tâm, an thần, bổ huyết, dưỡng âm, kết hợp trà dưỡng tâm để dễ ngủ và thư giãn tinh thần.
Rêu lưỡi dày vùng giữa và cuối lưỡi
Trong vọng chẩn Đông y, phần giữa và cuối lưỡi tương ứng với tạng Tỳ và Thận. Khi khu vực này có rêu trắng dày, bết, đó là dấu hiệu cơ thể suy yếu khả năng chuyển hóa thủy cốc, liên quan đến rối loạn tiêu hóa và trao đổi chất.
Triệu chứng đi kèm:
- Đầy bụng, chậm tiêu, rối loạn mỡ máu, tăng đường huyết, tăng acid uric
- Cơ thể nặng nề, dễ tích mỡ
- Da dẻ nhợt nhạt, hay đổ mồ hôi, mệt mỏi sau ăn
Điều trị tập trung vào kiện tỳ, ôn thận, hóa đàm thấp.
Vọng chẩn Đông y tại Phúc Hồng Đường – Nhìn lưỡi để hiểu cơ thể, ngũ tạng
Theo Y học cổ truyền, quan sát lưỡi là phương pháp vọng chẩn Đông y sâu sắc, giúp thầy thuốc nắm bắt được nhiều thông tin quan trọng về sức khỏe bệnh nhân.
Nhiều trường hợp, chỉ cần chẩn đoán đúng qua vọng chẩn Đông y và điều trị đúng, kết hợp thêm khí công dưỡng sinh, điều chỉnh lối sống thì cơ thể sẽ phục hồi nhanh chóng. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tìm đúng địa chỉ uy tín. Trong đó, Phúc Hồng Đường là điểm đến đáng tin cậy nhờ uy tín và chuyên môn vượt trội của Thầy thuốc Nhân dân – GS.TS.BSCKII Nguyễn Hồng Siêm. Với hơn 45 năm kinh nghiệm nghiên cứu và điều trị, ông là chuyên gia hàng đầu trong kỹ thuật vọng chẩn Đông y để chẩn đoán bệnh thông qua biểu hiện cơ thể như lưỡi, sắc mặt, dáng đi…
Quan sát lưỡi khi vọng chẩn là phương pháp mở ra cánh cửa lớn trong hành trình khám phá sức khỏe con người từ góc nhìn Đông y. Mỗi dấu hiệu trên lưỡi như lời nhắc nhở chúng ta lắng nghe, thấu hiểu và chăm sóc bản thân kịp thời. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại tìm đến phòng khám Phúc Hồng Đường để được hỗ trợ.
